BLOG: Op studiereis naar Finland
Inspiratie voor omwenteling naar skills based arbeidsmarkt
Het heeft veel meerwaarde om je te laten inspireren door andere voorbeelden, systemen of landen wanneer je volgende stappen wilt zetten bij grote opgaves. Dat geldt zeker ook voor de omwenteling naar een skills based arbeidsmarkt. Samen met onze leden, regionale onderwijspartners en betrokken stakeholders werken we hieraan en zoeken we naar manieren om hier concreet invulling aan te geven in onze regio. Als je dan de uitnodiging krijgt vanuit het onderwijs om mee te gaan op studiereis naar Finland, samen met een aantal werkgevers, ter inspiratie om de omwenteling hier verder vorm te geven; dan hoef je geen twee keer na te denken. Ik kreeg die geweldige kans en wat een waardevolle ervaring bleek dat!
ROC Nijmegen organiseerde in mei een studiereis naar Finland. Ze nodigden WZW uit om mee te gaan én er was nog plek voor twee werkgevers uit Zorg en Welzijn om aan te sluiten. Zo stapte ik samen met Marjon Breteler, opleidingsdirecteur zorgberoepen bij Radboudumc, en Monique Beem, specialist praktijkleren bij ’s Heeren Loo, en een delegatie van ROC Nijmegen op het vliegtuig. Out of office aan en klaar om me drie dagen onder te dompelen in het Finse onderwijssysteem en hun skills based aanpak. Drie dagen gevuld met presentaties, werkbezoeken, dialoogsessies en vooral veel goed luisteren en vragen stellen.
Maatwerk per student
In Finland is het skillsdenken al ver doorgevoerd binnen het onderwijssysteem. Zo wordt er standaard uitgegaan van de reeds aanwezige skills van de student. In een personal development plan wordt vervolgens besproken welke aanvullende skills nog nodig zijn. Voor iedere student is maatwerk mogelijk. Daar heb ik met bewondering kennis van genomen.
Opvallend vond ik ook dat ze in Finland het denken in niveaus niet kennen binnen het mbo. Iedereen kan op zijn/haar manier van meerwaarde zijn. Super mooi! Onderwijs is volledig flexibel, zowel qua vorm, invulling als qua duur. Denk aan de lengte van stageperiodes, de overgang van BOL naar BBL op ieder gewenst moment en per maand kunnen instromen.
Jong en oud volgen samen onderwijs en dit onderwijs wordt gefinancierd vanuit de overheid, mits het tot een (kleine) kwalificatie leidt. Werkgevers stimuleren hierdoor het behalen van kwalificaties ook. Deze wisselwerking prikkelde meteen mijn ideeën en gedachten. Hoewel het skillsdenken al ver is doorgevoerd in het Finse onderwijssysteem, bleek dit in de zorg- en welzijnspraktijk nog behoorlijk tegen te vallen. We hadden natuurlijk gehoopt daar meer inspiratie over op te doen.
Gevulde rugzak
Drie dagen ervoeren we met elkaar de meerwaarde van uit de waan van de dag stappen. We hebben maximaal tot ons kunnen nemen hoe het Finse systeem werkt, welke kansen en uitdagingen er liggen, en wat we ervan kunnen leren bij onze eigen omwenteling. Er was tijd en ruimte om met elkaar te sparren, ideeën uit te wisselen en te kunnen discussiëren. En het belangrijkste, met een ruim gevulde rugzak gingen we weer naar huis. Geïnspireerd en geënthousiasmeerd er hier mee verder te gaan.
Deze reis heeft mij beslist geleerd dat we in Nederland al mooie stappen zetten als onderwijs én werkgevers samen. We weten allemaal dat hoe we de zorg nu organiseren niet houdbaar is. Dit vraagt om een andere kijk op de inrichting van zorg, én om een andere inzet van ons menselijk kapitaal. De komende tijd gaan we starten met verschillende skillsexperimenten om zo samen te ontdekken hoe we de beweging naar een skillsbased arbeidsmarkt kunnen realiseren. Ik heb er zin in!
