Pilot (On)gekend teamtalent
Als gevolg van krapte op de arbeidsmarkt is het van belang kritisch na te denken over hoe de schaarse beschikbare capaciteit in te zetten. Daarnaast wordt door technologische en sociale innovaties steeds meer verwacht van de inzetbaarheid en flexibiliteit van zorgmedewerkers. Om bij te dragen aan de duurzame inzetbaarheid van zorgmedewerkers en een leven lang ontwikkelen te stimuleren, is het voor organisaties allereerst belangrijk te weten in welke richting werk zich ontwikkelt. Vervolgens is de vraag hoe werkgevers in Zorg en Welzijn medewerkers kunnen laten meebewegen naar de taken van de toekomst?
Veranderingen inzichtelijk
Zorggroep ENA, ’s Heeren Loo en Vilente zijn samen met WZW in september 2021 de pilot (On)gekend teamtalent gestart vanuit het regionale Actieprogramma Waard om voor te werken!. In een later stadium is ook Zinzia aangehaakt. In de pilot is de beproefde Taken van de Toekomst-aanpak gevolgd. Daarmee maken de pilot-deelnemers de veranderingen inzichtelijk van de huidige taken van medewerkers naar de taken van de toekomst op teamniveau. Ook maakt de methodiek knelpunten in het huidige zorg die over de dag verleend wordt inzichtelijk en biedt het handvatten om samen oplossingen te bedenken om deze knelpunten weg te nemen. De effectiviteit van Taken van de Toekomst methodiek is geëvalueerd door de HAN. Lees hier het rapport met daarin tips voor vervolgacties.
In de sessies bleek dat medewerkers niet goed de noodzaak van anders werken inzagen. Vanuit de beste intentie leveren medewerkers regelmatig meer zorg dan gevraagd wordt vanuit persoonsvolgende zorg én dan vergoed wordt vanuit de zorgzwaartepakketten. In de tweede fase hebben we bij Vilente en Zinzia aanvullende elementen uit de methodiek Persoonsvolgende Zorg ingezet. Hierbij wordt op basis van de kostprijs van de organisatie, per bewoner de ingeschatte tijd besteed aan de taken gekoppeld aan de beschikbare financiële middelen vanuit het zorgzwaartepakket. Het inzicht in het al dan niet overschrijden van financiële middelen bij bewoners blijkt zorgmedewerkers te stimuleren om na te denken over het anders organiseren van de zorg.
Uitkomsten uit de sessies leveren input voor een (her)ontwerp en herverdeling van teamtaken. Bij de het anders organiseren van het werk staan de vraag van bewoners en het benutten van talenten, motivatie en ontwikkelbehoefte van de teamleden centraal. De pilot hanteert hierbij een skills benadering. Er wordt meer uitgegaan van vaardigheden en competenties dan van diploma’s.
Het analyseren van benodigde competenties voor de taken van de toekomst en het ontwerpen van ontwikkeltrajecten en flexibele leertrajecten vormden de basis voor deze pilot. Het ontwerpen van ontwikkeltrajecten en flexibele leertrajecten bleek in de praktijk nog een stap te ver. Er bleek meer aandacht nodig voor het bewust maken van medewerkers van de noodzaak van anders werken en hen uit te dagen mee te denken over hoe dat het beste kan.
Uitkomst werksessies
In de ‘Bronnen van verlichting’ zijn de uitkomsten van Taken van de Toekomst sessies bij Vilente, ’s Heeren Loo en Zorggroep Ena verzameld. Naast de suggesties van medewerkers over taken in de zorg die ook met/door anderen gedaan kunnen worden, wordt uitgelegd hoe organisaties zelf met bronnen van verlichting aan de slag kunnen. Bekijk hier de volledige uitwerking.
Voorlichtings- en inspiratie film
In de pilot merkten we dat zorgmedewerkers nog steeds hopen dat de ervaren personeelskrapte tijdelijk is: “Als jullie nu gewoon genoeg nieuwe mensen aannemen, kunnen wij ons werk goed blijven doen.”
Om bij medewerkers urgentiebesef te creëren dat de personeelskrapte een blijvend fenomeen is, hebben we een korte film met gesprekshandleiding gemaakt. De film kan door leidinggevenden gebruikt worden om zorgmedewerkers voor te lichten over de blijvende krapte en uit te dagen na te denken over het anders organiseren van de zorg op een meer duurzame manier. Duurzaam in de zin van aansluitend bij de behoefte van de bewoners, betaalbaar en op een prettige manier uitvoerbaar voor de medewerkers. Klik hier voor de gespreksleidraad.
Inspiratiesessies
Naast de werksessies met medewerkers zijn inspiratiesessies georganiseerd voor leidinggevenden en HR-medewerkers. Medio 2022 was de inspiratiesessie ‘De zorgmedewerker van de toekomst en de rol van technologie’. Onder de bezielende leiding van Suzanne Verheijden van buro Strakz gingen leidinggevenden, HR-medewerkers en praktijkopleiders aan de slag met de vraag welke technologische ontwikkelingen er zijn en wat zij kunnen doen om medewerkers klaar te maken voor de toekomst. Lees er hier meer over.
Eind 2022 vond de inspiratiebijeenkomst ‘Zorg(en) in tijden van krapte’ plaats waarin onder meer naar de mogelijkheden werd gekeken om zorgfuncties anders te organiseren in een krappe arbeidsmarkt. Medewerkers hebben goede ideeën over anders invullen van de huidige zorgtaken, maar zien ook de nodige belemmeringen. Hoe geef je vorm aan deze ideeën in je organisatie? Wat is er mogelijk binnen de huidige wet- en regelgeving? En in hoeverre sluiten de ideeën aan bij toekomstige ontwikkelingen binnen de organisatie? Een samenvatting van de bijeenkomst vind je hier.
